#fea18 – Palmares

Precast in Buildings

Winnaar – Turnova Toren – Turnhout

Architect : B-architecten – Osar Architects nv
Prefabrikant : Verheyen nv – Delmar nv – Ergon nv – Kerkstoel 2000+ nv
Aannemer : Interbuild nv
Studiebureau : Jan Van Aelst – Macobo Group
Projectontwikkelaar : Heeren Group bvba
Opdrachtgever : Interbuild nv

De Turnovatoren is het centrale gebouw van Turnova, een stadsvernieuwingsproject van 4 hectare in het hartje van Turnhout. Turnova is een publiek-private samenwerking tussen de Stad Turnhout en Heeren Group. De 75 meter hoge Turnovatoren bevat appartementen, kantoren en horeca en staat bovenop een sokkel met winkels. Helemaal bovenaan is er een publiek stadsbalkon.

De functies binnen de toren zijn leesbaar in de gevel: voor de appartementen werd een dens raster van kolommen en balken gebruikt. Ter hoogte van de kantoren verruimt dit grid zich. Voor de bovenste horecaverdiepingen is een zeer open raster toegepast, in functie van een open plan en maximaal uitzicht. Ondanks deze verspringingen vormen de gevels naast de kern de enige dragende structuur, waardoor de verdiepingen flexibel indeelbaar blijven.

Voor de realisatie van de toren is uitgebreid gebruik gemaakt van prefab beton: balken, kolommen, holle wanden, breedplaatvloeren, holle voeren, trappen en bordessen. Het meest bijzonder zijn echter de dragende gevels.  Die zijn opgebouwd uit sandwichelementen met een kern in constructief beton en een U-vormige buitenschil in wit gezuurd architectonisch beton. Daartussen bevindt zich thermische isolatie. Door het dieperliggende schrijnwerk krijgt de toren een zeer robuuste aanblik. Van dichtbij zorgen de zichtbare granulaten voor een verfijnd aspect.

Nominatie – Light Falls – Gent

Toen ABS Bouwteam in 2011 het hockeyterrein van het College in Melle kocht, konden wij niet vermoeden hoe trots wij zouden zijn op het resultaat, nu zeven jaar later. Niets verraadt de lange maanden in de modder of de stroom van voertuigen die elke dag man en materiaal aanvoerden om dit project te helpen bouwen. Het resultaat lijkt vandaag vanzelfsprekend mooi en ongecompliceerd duidelijk.

Traditionele verkavelingen met éénvormige eengezinswoningen en monotone appartement-parken werken vaak sociale segregatie in de hand. Dit project streeft naar een mix van woontypologieën in verschillende prijsklassen om een antwoord te bieden op de actuele woonbehoeften. Bovendien is maximale aandacht besteed aan de realisatie van een hoge kwalitatieve woonwaarde.

Er is gekozen voor grote uitkragende luifels en een doorgedreven gebruik van

betonelementen met een uiterst transparante, lichte architectuur als resultaat. De uitkragende elementen laten niet alleen esthetisch een impact na, maar spelen ook een belangrijke rol in het EPB verhaal. Ze verhinderen de opwarming van de leefruimtes eronder en maken de realisatie van grote terrassen bovenop mogelijk. Het evenwichtig gebruik van strak beton, plafondhoge glaspartijen en weelderig groen, geeft het project een aparte identiteit en ABSolute meerwaarde.

Voor ons is Light Falls een belofte voor andere projecten. We hopen hier de hoeksteen gelegd te hebben van een nieuw type ruimtelijke ordening en zijn daar zeer fier op.

Architect : Govaert & Vanhoutte Architects bvba – Prefabrikant : Enjoy Concrete nv – Aannemer : ABS Bouwteam nv – Studiebureau : Cobe Ingenieurs bvba – Opdrachtgever : ABS Bouwteam nv

Nominatie – KU Leuven Campus – Brugge

© Dennis De Smet

In 2013 won Abscis Architecten de architectuurwedstrijd voor een nieuw campusgebouw voor KUL te Brugge. De KULeuven Campus Brugge herbergt de faculteit industriële ingenieurswetenschappen en technologie en de faculteit bewegings- & revalidatiewetenschappen. Het campusgebouw bevindt zich op een zeer prominente plaats aan het station van Brugge als toegang voor de site Ter Groene Poorte.

Het gebouw bestaat uit twee boven elkaar geplaatste massieve volumes, horizontaal van elkaar gescheiden door een transparante ‘public layer’. De public layer fungeert als een opgetild publiek maaiveld met zicht op de perrons. Het bovenste volume kraagt 9 m uit en accentueert deze oriëntatie. Het staat symbool voor de open blik waarmee de KULeuven de buitenwereld welkom heet.

De keuze van het gevelmateriaal in wit prefab beton draagt bij tot het extraverte karakter van het gebouw. De gevelelementen zijn 30 cm dik en vormen 3D-sculpturen met schuin geplaatste dagkanten. Ze leveren een sterke architectonische expressie en een gevarieerd spel van licht en schaduw. Het gevelbeeld verandert naargelang de positie die de toeschouwer inneemt en de stand van de zon.

Het project is volledig in BIM gemodelleerd. De bekisting van de complexe panelen werd gemaakt op basis van het architectuurmodel, wat heeft geleid tot een efficiënte en foutloze realisatie.

Architect : Abscis Architecten bvba – Prefabrikant : Urbastyle bvba – Aannemer : Artes Depret nv – Studiebureau : Ingenieursbureau Provoost bvba – Ingenium nv – Opdrachtgever : Katholieke Universiteit Leuven

Precast in Structures

Winnaar – Stationsparking – Mechelen

Architect : NMBS Directie Stations
Prefabrikant : Betca nv – Megaton nv
Aannemer : THV Mechelen Stationsomgeving – AB-Valens – MBG
Studiebureau : NMBS Directie Stations – SBE nv
Opdrachtgever : NMBS Directie Stations

Onze treinreizigers kunnen sinds begin september hun auto veilig en comfortabel parkeren in de nieuwe ondergrondse parking van het station Mechelen. De NMBS realiseerde meer dan 2.000 parkeerplaatsen over 3 niveaus met elk een oppervlakte van ongeveer 20.000 m², goed voor een investering van 64 miljoen euro.

In het ontwerp van de ondergrondse parking werden 3 toepassingen van geprefabriceerd beton gebruikt:

  • de kolommen en hellingen van de helicoïdalen
  • de dragende wand in de circulatieruimte
  • en vloerelementen met een vrije overspanning van 16 meter

Alle technische installaties werden geïntegreerd in en tussen de geprefabriceerde elementen zodat de parkeerniveaus heel overzichtelijk en obstakelvrij zijn. Door de prefabricatie kon de uitvoeringstermijn gereduceerd worden, wat gezien de grootte van de parking een must was.

De NMBS hecht veel belang aan de mobiliteit van haar klanten en investeert volop in de uitbreiding en vernieuwing van haar parkings. Wanneer stations goede parkeervoorzieningen hebben, zullen reizigers ook sneller de stap zetten naar het openbaar vervoer omdat ze vlot en comfortabel kunnen overstappen. De nieuwe ondergrondse parking bij het station Mechelen past perfect in deze visie.

Dit project was een uitgelezen kans voor bouwheer en ontwerpers om de voordelen van prefabbeton volop te benutten.   

Nominatie – ‘t Belfort – Puurs

Het logistieke centrum in Puurs is integraal opgetrokken in geprefabriceerde betonelementen en geniet van een hoog architecturaal niveau. Het gebouw van 12.000 vierkante meter omvat een hoogbouwgedeelte, twee magazijnen en een expeditie-deel.

Het hoogbouwmagazijn is maar liefst 30 meter hoog en beschikt over een opslagcapaciteit van 20.000 paletten. De structuur en de gevel van het dit magazijn maken eveneens deel uit van de aangrenzende magazijnen waardoor die niet ontdubbeld werden.  Bovendien profiteren we optimaal van de thermische traagheid en de uitstekende brandweerstand van de betonstructuur.

Het expeditie-gedeelte bestaat uit drie bouwlagen met een uitzonderlijke vrije overspanning van 23 meter, gerealiseerd door voorgespannen TT-vloerelementen. Dit zorgt voor een maximale vrije ruimte voor de operatoren.

De gevelpanelen aan de voorzijde zijn uitgevoerd in lichtgrijs gepigmenteerd zichtbeton, voorzien van vier verticale ribben. Deze panelen hebben een lengte van 10 meter, zijn horizontaal getransporteerd en vervolgens op de werf in verticale positie gebracht.

Voor dit logistieke centrum is in een tijdspanne van 120 werkdagen 20.000 ton prefab beton gemonteerd. Kortom, dit project raakt alle limieten en de extreme proporties hebben gezorgd voor een grote uitdaging, maar het resultaat is een technisch hoogstaande prefab betonstructuur. 

Architect : Vandendries-Capoen Architectenbureau bvba – Prefabrikant : Valcke Prefab Beton nv – Aannemer : Valcke Prefab Beton nv – Studiebureau : Valck Prefab Beton nv – Studiebureau Tecclem bvba – Opdrachtgever : Castelein nv

Nominatie – Noorderlijn – Antwerpen

Dit is het project Noorderlijn, wellicht beter bekend onder de naam Operaplein. Open, autoluw, een plek om te flaneren én te fietsen.  Door de auto ondergronds te brengen, en plaats te maken voor voetgangers en fietsers, maken we van de drukste plek van Antwerpen een rustige omgeving.

Net onder het plein bevindt zich de ruggengraat van het project.  Deze ruggengraat bestaat uit 89 slanke geprefabriceerde voor- en nagespannen balken.  Deze balken zijn tot 45 meter lang en tot 2,1 meter hoog.  De zwaarste balk weegt een slordige 115 ton.  
De ruggengraat draagt niet enkel de dakplaat, hij dient ook om er de kokers van de autotunnel aan op te hangen.  Naast een autotunnel komen er het premetro­station, een ondergrondse parking en een fietsenstalling die samen één architecturaal geheel vormen.

Om de impact op de omgeving te beperken, is gebruik gemaakt van de Stross-methode.  Hierbij wordt het plein dichtgelegd en afgewerkt terwijl men bezig is met de realisatie van de ondergrondse parking. 

Dankzij het gebruik van prefab beton kunnen de inwoners en bezoekers van Antwerpen nu al genieten van het autoluwe Operaplein terwijl de werken ondergronds nog volop aan de gang zijn.

Architect : Manuel De Solà-Morales – A33 Architecten – Prefabrikant : Ergon nv – Aannemer : BAM Contractors nv
Studiebureau : TPF nv – Opdrachtgever : Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel – Andere Partners : De Lijn, Vlaamse Overheid Agentschap Wegen en Verkeer, Stad Antwerpen

Precast in Infrastructure

Winnaar – Zwevende dekplaat – Ooike

Prefabrikant : Lithobeton nv
Aannemer: Vindevogel nv
Studiebureau : Vlario – Farys – Lithobeton nv
Opdrachtgever: Farys – William Martens

Herstellingswerken aan verzakte putdeksels in de rijweg vormen voor gemeenten en rioolbeheerders één van de belangrijkste uitgaven in hun jaarlijkse onderhoudsbudget voor rioleringen en wegen.

Binnen Vlario – het overlegplatform en kenniscentrum voor rioleringen – en de afvalwaterzuiveringssector in Vlaanderen werd naar een praktische oplossing gezocht. Lithobeton heeft het concept van de zwevende dekplaat bedacht.  De zwevende dekplaat heeft als doel om de verkeerslasten rechtstreeks af te dragen naar de wegfundering of naar de wegkoffer. Zo blijft de onderliggende inspectieput onbelast en volgt het deksel eventuele zakkingen van de put niet.

In de gewestweg M459 te Ooike bevindt zich het eerste proefproject. Er werden 6 inspectieputten met een zwevende dekplaat in prefab beton geplaatst. Het putdeksel in de bovenbouw is traploos in hoogte regelbaar.  Om de goede werking van de zwevende dekplaat op te volgen, werden de vlakheid en het niveau van de putdeksel en aangrenzende verharding elke 6 maanden gemeten. De eerste resultaten zijn zeer positief.  De relatieve verplaatsing van de afdekkingsinrichting blijkt 90% kleiner te zijn dan die van een gelijkaardige opstelling zonder zwevende dekplaat. 

Deze oplossing in prefab beton, staat garant voor een minimaal niveauverschil.  Daardoor verbetert het rijcomfort en moeten er minder herstellingswerken aan verzakte deksels worden uitgevoerd.

Nominatie – Parc du Zénith – Lyon

Het Zenith-park is gelegen in het 3de district van Lyon. Een brownfield van 8.000 vierkante meter werd omgetoverd tot de groene long van de wijk. Het project staat voor een nieuwe generatie stedelijke parken in Lyon en combineert diverse functies voor de plaatselijke gemeenschap.

Naast een boomgaard en speeltuinen, speelt de waterpartij een centrale rol. Centraal element in de aanleg van de lang uitgestrekte vijver zijn de VBionen. Deze multifunctioneel in te zetten prefab betonelementen werden gebruikt als water- en grondkering, maar ook als fundering voor de balustrade die de vijver afbakent. Deze betonnen keerwanden beschikken over ingestorte ankers die de schanskorven dragen. De Belgische wanden en schanskorven werden gevuld met een gesteente uit de regio.

De keuze voor de VBionen is ingegeven door een waaier van overwegingen.
De snelle, veilige en kostenefficiënte plaatsing hielp om het krappe tijdsschema en budget van de werf te respecteren. De standaardelementen werden op maat van de specifieke dimensionele en waterbouwkundige behoeften aangepast, onder andere door het voorzien van doorlaatopeningen. De flexibiliteit die het Belgische prefab beton aan de dag legde, was doorslaggevend om het ontwerp te kunnen realiseren, precies zoals de landschapsarchitect het voor ogen had.

Architect : Agence Laverne Paysagiste – Prefabrikant : VB Beton nv – Aannemer : Groupe Segex – Tarvel – Studiebureau: TPF Ingénierie sa – Opdrachtgever: Ville de Lyon

Nominatie – Nebim – Venlo

Voor de renovatie van de werkplaats in Venlo, net als voor de nieuwe garages in Zele en Zwevegem,  koos Nebim voor de modulaire geprefabriceerde putten van O beton.

Dit project laat duidelijk de troeven van prefab beton zien: snelheid, kwaliteit, flexibiliteit en efficiëntie.  Met een rendement tot 25 meter per dag, inclusief graafwerk, werd de renovatie van de werkplaats op minder dan een maand gerealiseerd.  Door deze snelle werkwijze bleef de uitgraving beperkt, is er minder grond afgevoerd en werd de bouwput sneller terug aangevuld.   Dat resulteerde dan weer in een veiliger werf.

De modulaire aanpak laat toe om de garage-infrastructuur op flexibele wijze te ontwerpen, zowel op het gebied van vorm en afmeting als van toepassing.  De elementen worden aangewend als putwand maar ook als verloren bekisting of montagehulp. Het zelfverdichtend beton staat garant voor gladde, naadloze wanden die bovendien gemakkelijk reinigbaar zijn.  De maatvastheid van de elementen laat toe om de technieken zorgeloos in te bouwen. 

De werkput, de put voor de remtestbank en spelingsdetectoren, de constructie voor de pistonhefbrug, de uitlijnput en de slibvang van de wasplaats, … geen enkele uitdaging is te groot voor dit modulaire en flexibele systeem. 

Architect: Novaedes & van Overbeek Architecten – Prefabrikant: O Beton nv – Aannemer: CVK Bouw bv – Studibureau: Novaedes & van Overbeek Architecten – Opdrachtgever: Nebim bv

Precast in Landscape

Winnaar – Landschapspark Werchter

In 2010 werden we gevraagd een ontwerp te maken voor de festivalterreinen van Rock Werchter. De ambitie van de opdrachtgever bestond erin de verouderdere festivalterreinen te moderniseren en in te richtten als een aantrekkelijk landschapspark, dat buiten de festivalperiode het hele jaar door gratis toegankelijk is voor het publiek.

Het ontwerp bestaat uit drie- en vierdubbele dreven die verschillende vormen van park- en festivalinfrastructuur kunnen huisvesten. Ze vormen tijdens het jaar de landschappelijke drager voor een netwerk van wandel- en fietspaden en bakenen verschillende landschapskamers af. Zo ontstaat een formeel landschapspark met rechte dreven en open weilanden.

Tijdens het festival vormen die dreven het landschappelijke raamwerk voor de inplanting van kraampjes en functioneren ze als dienstweg. Ze markeren de grens tussen de festivalweide en de rondgangzone en bieden tegelijkertijd schaduw aan de kraampjes.

Voor de wegenis in het park hebben we een unieke betontegel ontworpen. De oppervlakte-afwerking van de betontegel heeft drie verschillende texturen zodat verschillende lichtbrekingen ontstaan naargelang de stand van de zon. De rechte voegen tussen de betontegels worden hierdoor visueel gebroken. Hiervoor werd een 3D-tekening ontworpen op maat van het landschapspark. De aaneenschakeling van de betontegels met een verschillende ruwheid en een verschillende lichtbreking zorgt voor een ruit- en kubusvormige perspectiefwerking. Het geheel toont een optische illusie die een visuele meerwaarde biedt.

Architect: Cluster Landschap en Stedenbouw
Prefabrikant: Eurodal nv
Aannemer: Michiels H. Aannemingsbedrijf nv
Studiebureau: Architeam bvba
Opdrachtgever: Werchter Park bvba

Nominatie – Ecoduct – Groenendaal

Het Zoniënwoud, de groene long van Brussel, wordt doorkruist door de drukke Brusselse Ring. Om een deel van het woud veiliger te maken voor dieren én automobilisten werd in Groenendaal een Ecoduct gebouwd.

De visuele en esthetische identiteit van dit ecoduct wordt volledig bepaald door de 68 geprefabriceerde elementen die de brugliggers en brugpijlers omhullen en laten samensmelten met de natuur die hier de snelweg oversteekt.  De kleur is uniek en geen van de elementen komt meer dan twee keer voor.     

De vorm van de elementen is medebepaald door de werkwijze van de aannemer.  Die had naast vormtechnische eisen ook strikte eisen op het vlak van budget, planning en logistiek.  Om aan al die eisen tegemoet te komen, werden de elementen met één enkele vorm geproduceerd.  Een technisch huzarenstukje, zeker als je weet dat ook de levervolgorde de productie mee bepaalde.

Door gebruik te maken van op speciaal daarvoor ontwikkelde bokken, slaagden we er bovendien in de elementen rechtopstaand te leveren. 

Prefab beton is ook hier de weg naar een efficiënte bouwwijze en een kwalitatief hoogstaande resultaat.  Wij zijn fier dat we met onze klantgedreven aanpak en onze technische expertise daaraan hebben kunnen bijdragen. 

Nominatie – Bedrijfstuin DCBB – Braekel

Bij het inrichten van de bedrijfstuin van DCBB, vormde het opvangen van het niveauverschil tussen de straat en de ingang van het gebouw een creatieve uitdaging.  Een aanstormende openingsdatum vereiste daarenboven een snelle oplossing.  Het gebruik van premium+ vloerplaten zorgde voor een oplossing zonder compromissen.

De geprefabriceerde betonnen platen passen perfect binnen het geheel, zowel esthetisch als functioneel.  Het ruimtelijke effect wordt versterkt door de platen zwevend te plaatsen.  Deze werkwijze laat toe om door middel van een indirecte ledverlichting dit effect verder te versterken.  Ook wanneer het regent trekken de platen door hun weerspiegeling de aandacht van de passant.

Het gesloten karakter van de platen contrasteert mooi met de omliggende kalksteen en het open karakter van de waterdoorlatende verharding.  Die waterdoorlatende prefab elementen dragen bij tot het duurzame aspect van deze tuin.  Het water wordt lokaal gebufferd en kan langzaam terug in de grond dringen. De meerstammige bomen en groenblijvende organische wolken accentueren het duurzame karakter van dit project.

Deze tuin is een voorbeeld van hoe een bedrijfsgebouw mooi, duurzaam en esthetisch kan aangekleed worden in een soms niet zo fraaie industriezone.

Outstanding Precast

Winnaar – Le Globe – Knokke

De renovatie van de gevel van Le Globe draagt bij tot de architecturale opfrissing van de zeedijk.  Dit project onderlijnt het duurzame karakter van beton.  De bestaande structuur is voorzien van een nieuwe gevel met een levensduur van 50 jaar.   De werken werden uitgevoerd zonder het gebruik van het gebouw in het gedrang te brengen.   

De bestaande gevel is gestript.  De dragende structuur is uitgebreid geanalyseerd en waar nodig verstevigd.  De versteviging van de structuur doet ook dienst als console waaraan de nieuwe kolommen in architectonisch beton worden opgehangen.  De nieuwe kolommen ontvangen op hun beurt de horizontale elementen.  

Allel verbindingen zijn zodanig ontworpen dat ze de komende 50 jaar hun rol in het agressieve zeeklimaat kunnen vervullen.   De combinatie van een grote betondekking en slanke prefab elementen vergde een 3D-modellering van de wapening om conflicten ter hoogte van de consoles bij uitvoering te vermijden. 

De kolommen zijn verticaal vervaardigd.  Voor alle elementen is een wit, zelfverdichtend beton aangewend.  De specifieke textuur van de voorzijde van de elementen werd deels bekomen door het beton micro uit te wassen voor de vlakken aan het gevelvlak en deels door naadloos glad bekist beton te gebruiken voor de inpandige vlakken. Ingebouwde sensoren gaven het juiste moment van uitwassen aan. 

Met dit project laat de prefab betonindustrie zien dat ze klaar is om de uitdagingen aan te gaan die de renovatiemarkt ons de komende jaren zal bieden.

Architect: Architectenbureau Kurt Reubens
Prefabrikant: Enjoy Concrete nv
Aannemer: Bouwbedrijf Furnibo nv
Studiebureau: SBE nv
Opdrachtgever: Bouwbedrijf Furnibo nv
Controlebureau: Vinçotte

Nominatie – Zero Energy Concrete House Herent

Met Concrete House bouwen we BEN woningen – dit zijn bijna energie neutrale woningen – tot energie neutrale woningen in glad geprefabriceerd beton.

Al van in de ontwerpfase wordt er veel aandacht besteed aan de duurzaamheid van het gebouw.  Dat uit zich onder andere in de energieprestaties. Een recente studie van VITO en de KULeuven bevestigde dat de thermische inertie van beton een grote meerwaarde kan betekenen voor een comfortabel binnenklimaat, zowel in de zomer als in de winter.

Dankzij de hoge warmtecapaciteit van een geprefabriceerde betonwoning kan men, in combinatie met slimme energietechnieken, komen tot een slim en gespreid energieverbruik gedurende de volledige dag.  Op die manier vermijden we pieken in het verbruik en wordt er energie verbruikt op de momenten dat deze ook geleverd wordt door de fotovoltaïsche installatie.

We beperken bewust het aantal dragende binnenmuren.  Daardoor wordt het gebouw op het vlak van indeling flexibel naar de toekomst toe. Door aanpasbaar te bouwen, verhogen we de levensduur van de structuur aanzienlijk en wordt het gebouw duurzamer in de andere betekenis van het woord.

Nominatie – Rock Werchter

De wei van Werchter is wellicht de bekendste festivalweide van België. Eén van de voorwaarden voor de toekenning van een nieuwe milieuvergunning was de uitbreiding naar een laagdynamisch landschapspark gedurende het jaar, naast een hoogdynamische festivalweide in de zomer.

De praktische uitwerking van deze eis bestaat uit de aanleg van een verhard gedeelte met daaronder een systeem voor waterbuffering en een geheel van kabelkanalen.  De noden van de bouwheer waren zeer specifiek.  Met onze oplossing in prefab beton hebben we er tot in de kleinste details voor gezorgd dat de kabels op een zo efficiënt mogelijke manier getrokken kunnen worden.

Uiteindelijk werd er 1.5 kilometer aan dubbel gecompartimenteerde greppels geleverd, samen met 140 trekputten.  Daardoor kunnen om de 28 meter kabels uit de grond komen.  Kabels kunnen nu netjes aan het zicht en aan de voeten van de bezoekers onttrokken worden.  Het is een duurzaam systeem, dat de efficiëntie verhoogt en nog jaren zijn nut zal bewijzen.

Festivalgangers en parkbezoekers kunnen dus toch mede dankzij prefab beton genieten van het beste geluid dat Werchter te bieden heeft. Rock on!